ÜSKÜP
3 Temmuz günü saat 16:30 itibariyle Makedonya sinirlarina girmis bulunuyoruz...Yollarin saginda solunda onünde arkasinda üzüm baglari... Makedonya'da olmamiza ragmen bol bol Arnavutluk bayragi görüyoruz...Vardar ovasi gibi bir cok türküye, siire ilham olmus Vardar nehri daglarin arasindan ihtisamiyla süzülüp manzaraya ayri bir güzellik katiyor...Ne zamandir gördügüm en güzel mazara diyebilirim.. Otobüste cit cikmadigina göre herkes benimle benzer duygulari paylasiyor olmali diye geciriyorum icimden... Ilk okulda cizgimigim iki dag bir nehir bir kac bacali catili ev resimleri geliyor aklima :) Neredeyse 18 saati bulan uykusuzluk modumuza ragmen Üsküp'te insani canlandiran bir hava var...
Genel Bilgi
Yeri gelmisken Balkanlar ile ilgili bilgi verelim... Mustafa Balbayin Balkanlar kitabinda söyle yazar: Osmanli'nin Balkanlarda izledigi politika; Bölgedeki tüm uluslar ne birbirini bogazlayacak kadar düsman ne de ortak hareket edecek kadar dost olmali...Gercekten de uygulamislar bu politikayi.. Yine ayni kitaptan baska bir tespit: Makedonya düsünebilecegimiz en korkunc soylarin bir araya geldidigi yerdir. Türkler, Arnavutlar, Romenler, Sirplar, Yunanlilar, Bulgarlar yanyana ancak birbirine karismadan yasamaktadir... Makedonya'nin ayni zamanda yeryüzünün bilinen ilk köle ayaklanmasi olarak kabul edilen "Spartaküs ayaklanmasina" ev sahipligi yapan yer oldugunu biliyor muyudunuz? Bilim ve Ütopya dergisinin ilgili sayisini okumanizi siddetle öneririm :)
Vardar nehri, sehri sadece cografi anlamda ikiye bölmekle kalmamis ayni zamanda etnik ve dini guruplari da kalemle cizmis gibi ayirmis... Sehrin merkezinde AB'nin de büyük destegi ile bir nevi Roma dönemi kültürünü gözümüze sokan koca koca anitlar yapilmis. Zafer kapisi, Arkeoloji müzesi, Meclis, Iskender heykeli, Iskender'in annesinin, babasinin, kardesinin heykeli vs diye listeyi uzatmak mümkün... Ancak AB kaynaklarinin mütamadiyen bu yapilara ayrilmasi halki cileden cikarmis ve bir kac ay önce Üsküp merkezi büyük bir halk ayaklanmasina ev sahipligi yapmis.. Yolsuzluga, hükümete ve bahsettigim duruma sinirlenen halk yeni yapilmis gicir gicir heykellerin üstüne eylemler sirasinda renkli boyalar atmis.. Zaten yapay görünen bu yapitlar boyalarin da etkisiyle iyice bir "ucube" görünüme kavusmus bence...
Üsküp Denilince Akla Gelenler
Vardar nehrinin böldügü, köprünün ise bagladigi ama birestiremedigi bu ilginc sehirde kocaman bir Iskender heykeli de bulunmakta.. Yunanistan ile bir türlü paylasamadiklari Büyük Iskender'in adina yakisir büyüklükte bir heykel ile bu topraklar ne büyük yigitler yetistirdi mesaji net :)
Üsküp denilince akla gelen bir diger ünlü isim de Rahibe Teresa... Dogdugu evin benzeri olarak insaa edilen anma evi sehir merkezinin ugrak turistik mekanlarindan birisi.. Teresa 1910 yilinda Üsküpte Türk bir babanin ve Arnavut bir annenin cocugu olarak dünyaya geliyor.. Vikipedi'nin ve rehberimizin verdigi bilgiye göre resmi adi Agnes Gonca Boyaci'ymis...
Son isim de Yahya Kemal Beyatli.. Yahya Kemal koleji sehrin en güzel yerlerden birinde Üniversite'nin hemen karsisinda faliyet göstermekte.
Vardar nehrinin üzerindeki köprüden karsiya gecince bambaska bir dünyaya giriyorsunuz.. Sanki az önce gezdiginiz sokak fersah fersah ötede.. Burasi Türklerin yogunlukta yasadigi ve her yerinden Osmanli/Türk kültürü akan mahallesi...Yabanci bir dile ihtiyac duymaksizin ömür boyu yasanabilir bir yer... Bir amca ile sohbet ettik "kizim Türkiye bizi unuttu, öksüz yetim cocuklar gibiyiz" dedi gözleri dolarak.. :(
Yine Mustafa Balbay'dan bir alinti yapalim: Balkanlar'da, Ortadogu'da, Kuzey Afrika'da gecen yüzyilin sona dek Osmanli Imparatorlugu topraklari icinde kalmis pec cok kent gordum. "Bu dünyadan Osmanli gecti" tümcesi en cok hangi sehirde kullanilir sorusuna karsilik verilecek yerlerin basinda Üsküp gelir... Buralara kadar gelmisken keske bir de Manastir'i görebilseydik.. Atatürk'ün okudugu okulu ziyaret edebilseydik... Bu arada Atatürk Makedon mu Arnavut mu tartismasi buralarda hala sürüp gidiyor...
Tüm sehri köprüyü baz alarak anlattim farkindayim ama son bir kordinat daha: köprünün sol tarafi da yahudilerin yasadigi mahalle olarak nam salmis..Kisacasi köprünün arkasi hristiyan, solu yahudi, karsisi da müslüman..Hepsi birbirine 10 adim ötede ama kalben binlerce adim uzaklar sanki..
Itiraf ediyorum yorgunluktan ve acliktan bu kismi biraz üstün körü gezmis olabilirim :)
Gelelim en sevdigim kisimaaaaaa!!! Üsküp'te ne yenir, nerde yenir :) Öncelikle kazik yemek istemiyorsaniz müslüman mahellesine gitmek sart... Orada kime sorsaniz Turist Restauranti gösterir.Güzel bir masa buluyorsunuz hemen bir bira (Ckonck isimli Üsküp birasi), bir skopki salatasi ve meshur üsküp köftesi.. Benim gibi köfteyi sevmeyenler 5 Euroya patlayana kadar pirzola da yiyebilir :)
Karnim tok, 24 saaatir uyumuyorum ama yine de kaldigimiz Intercontinental otelin bahcesindeki Üsküp dügününü izlemeden edemiyorum.. Ne güzel bir dügün :)
Ziyaretcisine Notlar
Nasil Bir Sehir: Biraz yapay biraz dogal bölünmüslügü damarlariniza kadar hissedeceginiz bir sehir... Biraz dogu biraz bati arada mi kalmis ne?
2 günden fazla kalinamaz bence :)
2 günden fazla kalinamaz bence :)
Ne Yenir Ne Icilir: Skopki salatasi, güvecte kuru fasülye etoburlarin sevecegi her türlü köfte, pirzola vs :) Bir de Kursunlu Handa bir Türk kahvesi veya cay..
Para Mara: Denar para birimi kullanilmakta. Euro Denar paritesi bu satirlar yazildigi sirada 1/60 kivamindaydi. Türkiye'de pahaliliktan dolayi et yiyemeyenlerin patlayana kadar yemesi sart, zira dolu dolu bir porsiyon et 4-5 euro arasinda..
Nereleri Görmek Lazim: Eski Tren Gari, Rahibe Teresa'nin Ani Evi, Tas Köprü, Kale, Carsi, Davut Pasa Hamami, Kapan, Sulu ve Kursunlu Hanlar.
03.07.2016
Ezgi Karaca
Lets Continue To Make Memories... :)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder